English Toy Terrier to rasa, która wciąż pozostaje niedoceniana mimo swojej imponującej historii i nietuzinkowego wyglądu. Wyróżnia się smukłą sylwetką, błyszczącą czarną sierścią z intensywnie podpalanymi znaczeniami i niemal arystokratyczną elegancją. Choć nie jest psem masowo hodowanym, coraz częściej przykuwa uwagę miłośników psów szukających towarzysza inteligentnego, czujnego i pełnego energii. W Polsce spotykany rzadko, w Wielkiej Brytanii stanowi rasę chronioną przez The Kennel Club z uwagi na zagrożenie wyginięciem.

Historia rasy i jej rozwój

English Toy Terrier wywodzi się z XIX-wiecznej Anglii i jest bezpośrednim potomkiem Manchester Terriera oraz dawnych, dziś już nieistniejących, form małych czarnych terierów. Rasa została stworzona do tępienia szczurów i myszy w miastach, a także do udziału w brutalnych widowiskach z udziałem gryzoni. Najbardziej znanym przedstawicielem tych pokazów był pies o imieniu Tiny, który zabił 300 szczurów w mniej niż 60 minut – co odnotowano w gazetach z 1848 roku.

Wraz z końcem ery walk ze szczurami i upadkiem rozrywek tego typu, English Toy Terrier zmienił swoje przeznaczenie. Stał się psem salonowym, cenionym przez arystokrację za elegancki wygląd i lojalny charakter. Jego wygląd uległ miniaturyzacji, a proporcje wysmuklono. Mimo zewnętrznych zmian, zachował on wiele cech użytkowych: zwinność, czujność i żywiołowość.

Informacje ogólne

• Rozmiar: Samce osiągają od 27 do 30 cm w kłębie, samice są nieco mniejsze – około 25–28 cm.
• Waga: Waha się od 2,5 do 3,6 kg.
• Długość życia: Średnio 12–14 lat, choć niektóre osobniki żyją nawet 16 lat.
• Typ sierści: Krótka, przylegająca, gładka.
• Umaszczenie: Zawsze czarne z intensywnie podpalanym, mahoniowym znaczeniem.
• Temperament: Bystry, czujny, żywiołowy, przywiązany do opiekuna.
• Typowe zachowania: Tropienie, ostrzegawcze szczekanie, energiczne bieganie, chęć do aportowania.

Wygląd fizyczny

English Toy Terrier ma harmonijną, delikatnie prostokątną sylwetkę, z wyraźnie zaznaczoną talią i smukłymi kończynami. Głowa jest długa, o płaskim czole i subtelnie zwężającym się pysku. Oczy ma migdałowe, ciemne, pełne inteligentnego wyrazu. Uszy to znak rozpoznawczy rasy – długie, cienkie, sztywno stojące, osadzone wysoko i skierowane ku górze, przypominające liście ostrokrzewu.

Ogon jest krótki, nisko osadzony, często lekko wygięty, ale nie noszony nad grzbietem. Sierść przylega ściśle do ciała, jest jedwabista w dotyku, a dzięki połyskowi nadaje psu elegancki wygląd. Umaszczenie ma zawsze wyraźny kontrast: głęboka czerń i intensywny, ciepły brąz na kufie, klatce piersiowej, kończynach i pod ogonem.

Charakter i usposobienie

English Toy Terrier to pies oddany, wrażliwy i czujny. Choć jest mały, nie brakuje mu odwagi ani instynktu terytorialnego. Silnie przywiązuje się do jednego opiekuna i może być zdystansowany wobec obcych, co czyni go doskonałym psem stróżującym – alarmuje o intruzie zdecydowanym szczeknięciem.

W kontaktach z dziećmi sprawdza się najlepiej w spokojnych rodzinach, gdzie dzieci są nauczone szacunku do zwierząt. Nie przepada za gwałtownymi ruchami ani hałasem. Wobec innych psów jest neutralny, choć może przejawiać postawę dominującą. Z małymi zwierzętami domowymi nie powinien być pozostawiany bez nadzoru – jego instynkt łowiecki jest wciąż silny.

Zdrowie

English Toy Terriery to rasa stosunkowo zdrowa, jednak niska pula genetyczna niesie pewne ryzyka. Typowe schorzenia to:

• Zwężenie tchawicy, które może prowadzić do charakterystycznego „kaszlu odwrotnego”
• Luksacja rzepki, czyli niestabilność stawu kolanowego – częsta w rasach miniaturowych
• Choroba Legga-Calvégo-Perthesa, powodująca martwicę głowy kości udowej

Rasa nie jest nadmiernie narażona na choroby oczu czy alergie. Zalecane są coroczne kontrole stawów, badania ortopedyczne u młodych osobników oraz regularne kontrole uzębienia.

Potrzeby ruchowe

Mimo miniaturowych rozmiarów, English Toy Terrier to pies bardzo aktywny. Wymaga codziennych spacerów i możliwości biegania bez smyczy w bezpiecznym miejscu. Idealnie odnajduje się w mieszkaniu, ale potrzebuje bodźców – zarówno fizycznych, jak i umysłowych. W porównaniu do innych ras toy, np. Chihuahua, jest znacznie bardziej ruchliwy i wymaga więcej uwagi.

Zajęcia takie jak agility dla małych psów, aportowanie, czy nawet tropienie rekreacyjne, sprawiają mu dużą radość. Niewybiegany może przejawiać nadpobudliwość i nadmierne szczekanie.

Szkolenie

English Toy Terrier to pies bystry, ale nie bez charakteru. Najlepiej reaguje na pozytywne metody wzmocnień: smakołyki, pochwały i krótkie sesje szkoleniowe. Wczesna socjalizacja jest kluczowa – od 8. tygodnia życia warto wprowadzać go w kontakt z innymi psami, ludźmi i różnymi bodźcami środowiskowymi.

Nie jest rasą dla osób zupełnie początkujących – choć chętny do współpracy, bywa uparty i wymaga konsekwencji. W przeciwieństwie do typowo pracujących terierów, nie przejawia aż tak silnego instynktu niezależności, ale potrafi testować granice.

Pielęgnacja

English Toy Terrier nie wymaga czasochłonnej pielęgnacji. Jego krótka sierść nie plącze się i nie wymaga strzyżenia. Wystarczy cotygodniowe przeczesanie miękką szczotką, by usunąć martwy włos i poprawić krążenie skóry.

• Kąpiele: raz na 2–3 miesiące lub w razie zabrudzenia
• Uszy: wymagają regularnego sprawdzania, zwłaszcza że są duże i podatne na zbieranie kurzu
• Zęby: ze względu na wielkość szczęki, wskazane jest codzienne szczotkowanie
• Pazury: szybko rosną – należy je przycinać co 2–3 tygodnie

Nie linieje nadmiernie, co czyni go odpowiednim psem do domu alergika, choć nie jest to rasa hipoalergiczna.

Ciekawostki

1. English Toy Terrier był jedną z ulubionych ras angielskich dam w epoce wiktoriańskiej – noszono go w kieszeni peleryny.
2. Jest blisko spokrewniony z Manchester Terrierem – w USA przez pewien czas traktowano je jako jedną rasę z odmianą rozmiarową.
3. Został wpisany na listę ras zagrożonych wyginięciem w Wielkiej Brytanii – w niektórych latach rodzi się mniej niż 100 szczeniąt rocznie.

Cena i koszty utrzymania

Cena szczeniaka English Toy Terriera z dobrej, europejskiej hodowli FCI to wydatek od 4000 do 7000 zł. Ze względu na rzadkość rasy, często wymagane są wcześniejsze zapisy i oczekiwanie na miot.

Miesięczne koszty utrzymania obejmują:

• Karma wysokiej jakości – ok. 150–200 zł
• Weterynarz (szczepienia, kontrole) – średnio 50–100 zł miesięcznie
• Pielęgnacja i akcesoria – 30–50 zł

Łączny koszt miesięczny utrzymania to ok. 250–350 zł.

Dla kogo to odpowiednia rasa?

English Toy Terrier najlepiej sprawdzi się u osób:

• mieszkających w mieście, ale aktywnych na co dzień
• ceniących niewielkie, ale dynamiczne i inteligentne psy
• mających doświadczenie z psami lub gotowych zaangażować się w szkolenie

Nie jest polecany rodzinom z bardzo małymi dziećmi ani osobom szukającym typowego psa „kanapowego”. Wymaga kontaktu z opiekunem, aktywności umysłowej i fizycznej oraz wczesnej socjalizacji.

Podsumowanie

English Toy Terrier to rasa unikalna – elegancka, inteligentna, lojalna i wciąż rzadko spotykana. To pies z duszą sportowca i aparycją arystokraty, który doskonale odnajdzie się u boku świadomego opiekuna. Dla osób szukających małego psa o dużym charakterze i ciekawej historii, ETT stanowi wybór wyjątkowy.