W ciągu ostatnich stuleci wiele ras psów przeszło znaczące zmiany w wyniku selektywnej hodowli, której celem było uwydatnienie określonych cech fizycznych i behawioralnych. Niestety, niektóre z tych modyfikacji doprowadziły do problemów zdrowotnych i obniżenia jakości życia zwierząt. Przyjrzyjmy się, jak niektóre popularne rasy wyglądały w przeszłości i jakie konsekwencje niesie ze sobą nadmierna hodowla.

Jamnik

Jamnik, znany ze swojego wydłużonego ciała i krótkich nóg, pierwotnie był wykorzystywany w Niemczech do polowań na borsuki. Dawne jamniki miały nieco dłuższe nogi i bardziej proporcjonalne ciała, co umożliwiało im skuteczniejsze poruszanie się w terenie. Współczesna hodowla skupiła się na skracaniu kończyn i wydłużaniu tułowia, co niestety zwiększyło ryzyko wystąpienia problemów z kręgosłupem, takich jak choroba dysku międzykręgowego.

Buldog angielski

Buldogi angielskie były niegdyś atletycznymi i silnymi psami wykorzystywanymi w brutalnych sportach, takich jak bull-baiting. W przeszłości miały one bardziej smukłą sylwetkę, dłuższe pyski i mniej wyraziste fałdy skórne. Współczesne buldogi charakteryzują się masywną budową, krótkim pyskiem (brachycefalia) i licznymi fałdami skórnymi. Te cechy estetyczne przyczyniły się do problemów z oddychaniem, przegrzewania się oraz podatności na infekcje skórne.

Basset

Basset były pierwotnie hodowane we Francji jako psy gończe do polowań na drobną zwierzynę. Dawne basset miały nieco krótsze uszy i dłuższe nogi, co pozwalało im na sprawniejsze poruszanie się w trudnym terenie. Współczesna hodowla doprowadziła do wydłużenia uszu, skrócenia nóg i zwiększenia masy ciała, co skutkuje problemami z kręgosłupem, stawami oraz podatnością na infekcje uszu.

Mops

Mopsy pochodzą z Chin i były pierwotnie psami dworskimi o nieco dłuższych pyskach i smuklejszej budowie. Współczesne mopsy mają bardzo krótkie pyski, co prowadzi do problemów z oddychaniem, znanych jako zespół brachycefaliczny. Dodatkowo, duże, wyłupiaste oczy są narażone na urazy i infekcje. Weterynarze ostrzegają, że obsesja na punkcie płaskich pysków u mopsów doprowadziła do ich cierpienia przez całe życie.

Bulterier

Pierwsze Bulteriery, stworzone na początku XIX wieku, miały smukłe, wygięte ciało i bardziej wydłużony pysk. Początkowo krzyżowano je z angielskimi terierami i buldogami, by stworzyć idealnego psa do walk. Z biegiem lat rasa przeszła radykalne zmiany – dzisiejsze Bulteriery mają zniekształcone, jajowate czaszki, grubsze tułowie i nierzadko przejawiają obsesyjne zachowania, takie jak niekontrolowane gonienie własnego ogona.

Bokser

Boksery wywodzą się z wymarłych już bullenbaiserów – psów używanych do polowań i pracy w rzeźniach. W XIX-wiecznych Niemczech miały one dłuższy pysk i proste, opadające ogony. Jednak współczesne boksery zostały wyhodowane tak, by miały krótsze pyski i charakterystycznie uniesione kufy. Te zmiany estetyczne doprowadziły do licznych problemów zdrowotnych, zwłaszcza z oddychaniem i przegrzewaniem się.

Owczarek niemiecki

Początkowe wersje owczarka niemieckiego z lat 50. XIX wieku były atletyczne, średniej wielkości (ok. 25 kg) i miały bardziej prostą postawę. Hodowcy skupili się na zwiększeniu inteligencji, siły i węchu, jednak współczesne owczarki mają coraz bardziej opadające zady, beczkowate klatki piersiowe i mogą ważyć nawet 38 kg. Te zmiany sprawiły, że są one podatne na dysplazję stawów i inne choroby układu ruchu.

Bernardyn

Wcześniej bernardyny, wykorzystywane były w Alpach do ratowania ludzi. Rasa ta była znacznie mniejsza i bardziej umięśniona niż ich dzisiejszy odpowiedniki. Pierwotnie psy miały krótką sierść i bardziej smukłe ciała. Współczesne Bernardyny są znacznie większe, mają bardziej spłaszczone kufy i gęstszą, dłuższą sierść, co czyni je mniej odpornymi na trudne warunki pogodowe i zwiększa ryzyko przegrzania.

Przyczyny i skutki nadmiernej hodowli

Selektywna hodowla, prowadzona w celu uzyskania określonych cech fizycznych, często pomijała kwestie zdrowotne i dobrostan zwierząt. Skupienie się na estetyce doprowadziło do powstania ras o ekstremalnych cechach, które negatywnie wpływają na jakość życia psów. Problemy zdrowotne wynikające z nadmiernej hodowli obejmują:

• Problemy z oddychaniem: Rasy brachycefaliczne, takie jak buldogi czy mopsy, cierpią na trudności w oddychaniu z powodu skróconych pysków.
• Problemy ortopedyczne: Rasy o nienaturalnych proporcjach ciała, jak jamniki czy basset houndy, są podatne na schorzenia kręgosłupa i stawów.
• Problemy skórne: Nadmierne fałdy skórne u buldogów sprzyjają powstawaniu infekcji i podrażnień.
• Problemy oczne: Wyłupiaste oczy u mopsów są bardziej narażone na urazy i choroby.

Edukacja i odpowiedzialna hodowla

Współcześnie coraz większy nacisk kładzie się na edukację przyszłych właścicieli oraz hodowców w zakresie zdrowia i dobrostanu psów. Organizacje kynologiczne promują praktyki hodowlane, które uwzględniają zarówno wygląd, jak i zdrowie zwierząt. Wybierając psa rasowego, warto zwrócić uwagę na:

• Reputację hodowcy: Upewnij się, że hodowca dba o zdrowie swoich psów i przeprowadza niezbędne badania genetyczne.
• Warunki hodowli: Sprawdź, czy psy są trzymane w odpowiednich warunkach i mają zapewnioną opiekę weterynaryjną.
• Historia zdrowia: Zapytaj o ewentualne problemy zdrowotne występujące w linii hodowlanej.

Pamiętajmy, że pies to nie tylko wygląd, ale przede wszystkim żywa istota zasługująca na zdrowe i szczęśliwe życie. Odpowiedzialna hodowla i świadomy wybór przyszłych właścicieli mogą przyczynić się do poprawy jakości życia wielu ras psów.