Gryfon Korthalsa, znany również jako gryfon ostrowłosy, to jedna z najbardziej wszechstronnych ras psów myśliwskich, ceniona w Europie Zachodniej za inteligencję, pasję łowiecką i wyjątkowy charakter. Choć w Polsce nadal pozostaje rasą niszową, wśród myśliwych zyskuje popularność dzięki naturalnemu talentowi do pracy w wodzie i na lądzie, oraz silnej więzi z przewodnikiem. Cechuje się surowym, „szorstkim” wyglądem i łagodnym wnętrzem, co czyni go unikalnym w świecie wyżłów.

Historia rasy i jej rozwój

Rasa została stworzona pod koniec XIX wieku przez Eduarda Korthalsa – niemieckiego hodowcę z Holandii, który miał ambitny cel: stworzyć idealnego psa do polowania w trudnym, podmokłym terenie. W ciągu 20 lat skrupulatnej selekcji Korthals użył takich ras jak wyżły niemieckie szorstkowłose, barbet, pointer i spaniele. Gryfon miał łączyć doskonały węch, wszechstronność i zdolność pracy w każdych warunkach. Oficjalny wzorzec rasy zatwierdzono w 1887 roku. Choć jego korzenie są niemieckie i holenderskie, rasa została później w dużej mierze rozwinięta we Francji, która uznaje ją za swoje narodowe dobro. Z czasem psy te zyskały uznanie nie tylko jako psy użytkowe, ale i jako wierni towarzysze.

Informacje ogólne

• Wysokość w kłębie: samce 55–60 cm, samice 50–55 cm
• Waga: samce 25–30 kg, samice 20–25 kg
• Długość życia: 12–14 lat
• Typ sierści: szorstkowłosa z gęstym podszerstkiem
• Umaszczenie: stalowo-szare z brązowymi łatami, brązowe z białym, rzadziej jednolicie brązowe
• Temperament: zrównoważony, oddany, inteligentny, pełen pasji do pracy

Typowe zachowania obejmują skupienie na przewodniku, tropienie, aportowanie oraz czujność bez agresji. Psy te często komunikują się mimiką i „mówieniem” – pomrukiwaniem, jękami lub powarkiwaniem w pozytywnym kontekście.

Wygląd fizyczny

Gryfon Korthalsa ma prostokątną sylwetkę – długość ciała jest nieco większa niż wysokość. Grzbiet jest prosty, lędźwie krótkie, klatka piersiowa głęboka. Głowa jest długa, prostokątna, z szeroką kufą i wyraźnym stopem. Oczy owalne, w kolorze ciemnożółtym do brązowego, wyrażają czujność i spokój. Uszy średniej długości, osadzone wysoko, wiszą przy policzkach. Ogon noszony prosto lub lekko uniesiony – nie zawinięty. Sierść jest gęsta, szorstka, o twardej strukturze, z charakterystyczną brodą, brwiami i wąsami nadającymi psu surowy wygląd. Kolor włosa stalowo-szary z brązowymi łatami przypomina z daleka „przyprószoną ziemię” – cechę unikalną dla tej rasy.

Charakter i usposobienie

Mimo myśliwskiego rodowodu gryfon Korthalsa to pies bardzo rodzinny. Mocno przywiązuje się do opiekuna, uwielbia przebywać w jego pobliżu i nie znosi izolacji. Jest łagodny wobec dzieci, cierpliwy i nieinwazyjny, choć nieco powściągliwy wobec obcych. Z innymi psami dogaduje się bezkonfliktowo, jeśli zostanie odpowiednio zsocjalizowany. Dzięki dużej inteligencji szybko uczy się zasad panujących w domu. Nie wykazuje nadmiernej agresji ani terytorializmu, ale jest czujny i potrafi szczeknąć ostrzegawczo. W stresujących sytuacjach reaguje opanowaniem – nie panikuje ani nie przejawia reaktywności typowej dla ras o delikatniejszej psychice, takich jak border collie.

Zdrowie

Rasa jest generalnie zdrowa, ale jak większość średnich psów użytkowych, gryfony Korthalsa mogą być narażone na:

• dysplazję stawu biodrowego i łokciowego – warto wykonać RTG przed ukończeniem 2. roku życia,
• hipotrichozę i dermatozy genetyczne – rzadkie, ale występujące w niekontrolowanej hodowli,
• choroby oczu – w tym entropium i zaćma starcza u psów powyżej 10 roku życia.

Regularne kontrole weterynaryjne (co 6 miesięcy), badania oczu i stawów u młodych psów oraz zbilansowana dieta zapobiegają większości problemów.

Potrzeby ruchowe

Gryfon Korthalsa wymaga intensywnego ruchu: 1,5 do 2 godzin dziennie, najlepiej w formie aktywnego spaceru, pracy węchowej, aportowania lub tropienia. Nie nadaje się do życia w mieszkaniu bez regularnego dostępu do natury. Idealne warunki to dom z ogrodem oraz weekendowe wyjazdy do lasu czy nad wodę. Rasa świetnie sprawdza się w canicrossie, mantrailingu i pracy na dummych.

Szkolenie

Najlepiej reaguje na metody pozytywne, z dużą ilością nagród i powtarzalnych ćwiczeń. Ze względu na inteligencję i niezależność wymaga doświadczonego opiekuna, który potrafi wyznaczyć granice, ale nie stosuje siły. Szkolenie należy rozpocząć już w 8. tygodniu życia, koncentrując się na socjalizacji, pracy nosem i skupieniu. W wieku 12 miesięcy gryfon powinien znać podstawy posłuszeństwa i reagować na przywołanie w warunkach polowych.

Pielęgnacja

Sierść wymaga regularnego czesania 2–3 razy w tygodniu oraz ręcznego trymowania co 3–4 miesiące.

• Kąpiel: tylko w razie potrzeby – 3–5 razy w roku, aby nie zniszczyć struktury sierści
• Uszy: raz w tygodniu przegląd – skłonność do zapaleń przy częstym pływaniu
• Zęby: codzienne szczotkowanie lub podawanie gryzaków dentystycznych
• Pazury: co 3–4 tygodnie przycinanie, szczególnie u mniej aktywnych osobników

Ciekawostki

1. Wzorzec rasy został w pełni zaakceptowany przez FCI dopiero w 1954 roku, mimo że rasa istniała od 1887 r.
2. Eduard Korthals nie tylko stworzył rasę, ale był również autorem jednych z pierwszych europejskich zasad selekcji hodowlanej.
3. Gryfon Korthalsa został wykorzystany jako wzór do stworzenia ras fikcyjnych w grach RPG i powieściach fantasy, m.in. jako „pies tropiący z dzikiego lasu” w grze Pathfinder.

Cena i koszty utrzymania

Cena szczeniaka z legalnej hodowli FCI to 6 000–9 000 zł, w zależności od pochodzenia i osiągnięć rodziców.
Średnie miesięczne koszty utrzymania:

• karma wysokiej jakości: 200–300 zł
• weterynarz i szczepienia: 400–600 zł rocznie
• groomer/trymowanie: 150–250 zł co 3 miesiące

Dla kogo to odpowiednia rasa?

Rasa ta sprawdzi się u osób:

• prowadzących aktywny tryb życia,
• z doświadczeniem w pracy z psami,
• zainteresowanych myślistwem, psimi sportami lub długimi wędrówkami,
• posiadających dom z ogrodem.

Nie nadaje się dla osób spędzających dużo czasu poza domem, początkujących właścicieli bez wsparcia trenera, ani dla mieszkańców małych mieszkań bez dostępu do natury.

Podsumowanie

Gryfon Korthalsa to wszechstronny pies myśliwski o twardej sierści i miękkim sercu. Potrafi pracować godzinami w trudnym terenie, a wieczorem zasnąć przy nogach opiekuna. Jego inteligencja, wierność i zrównoważenie czynią z niego doskonałego towarzysza dla osób aktywnych i zaangażowanych. Wymaga świadomego prowadzenia i regularnej pielęgnacji, ale odwdzięcza się oddaniem i wybitną zdolnością współpracy z człowiekiem. To nie rasa dla każdego – ale dla właściwej osoby stanie się niezastąpionym partnerem na lata.