Czy Twój szczeka bez powodu, wciąż goni za własnym ogonem lub obsesyjnie sprawdza każdy kąt mieszkania? Mogą to być oznaki zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD), które coraz częściej dotykają czworonogi. Psy cierpiące na te zaburzenia mogą poświęcać im nawet 80% swojej aktywności, kosztem jedzenia, snu i innych podstawowych potrzeb. W skrajnych przypadkach mogą nawet doprowadzić do śmierci, dlatego nie powinniśmy ich bagatelizować. Zrozumienie problemu i odpowiednia reakcja mogą poprawić komfort życia Twojego pupila. Dowiedz się, jakie są ich przyczyny, jak je rozpoznać oraz leczyć.

Czym są zaburzenia obsesyjno-kompulsywne u psa (OCB)?

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne u psa, zwane OCD (ang. Obsessive-Compulsive Disorder), to nieprawidłowe, powtarzalne i uporczywe działania, które zwierzę wykonuje bez celu lub z nadmierną intensywnością. Przykłady takich zachowań to obsesyjne wylizywanie łap, gryzienie ogona czy nieustanne krążenie w kółko. Pies wykonuje te czynności niemal automatycznie, nie potrafiąc ich przerwać, nawet gdy prowadzą do negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Zachowania te mogą powodować poważne problemy zdrowotne i emocjonalne, znacznie utrudniając życie zarówno zwierzęciu, jak i jego właścicielowi. Ważne jest, aby właściciele psów byli świadomi tych objawów i w razie potrzeby zasięgnęli porady weterynaryjnej.

Przykładowe zachowania obsesyjno-kompulsywne u psa

• GONIENIE OGONA – Do zachowań kompulsywnych u psów zaliczamy także wirowanie, czyli gonienie własnego ogona. Niekiedy pies po prostu obraca się w kółko, a czasami łapie ogon i podgryza go, co prowadzi do skaleczeń i bolesnych ran. Wiele osób uważa takie zachowanie za zabawne, jednak warto zdawać sobie sprawę, że jest to objaw poważnego problemu zdrowotnego psa.
• POLOWANIE NA NIEWIDZIALNE MUCHY – Przypomina łapanie prawdziwych owadów w powietrzu, choć w rzeczywistości żadnych much nie ma. Takie zachowanie może wskazywać na poważne zaburzenia neurologiczne u psa.
• SSANIE MIĘKKICH PRZEDMITÓW – Niektóre psy kompulsywnie ssą miękkie przedmioty, takie jak kocyki, posłania czy zabawki. Podczas ssania wykonują ruchy pyszczkiem i językiem podobne do tych, które szczeniaki wykonują podczas ssania mleka matki. Oprócz ssania, często można zaobserwować ugniatanie koca lub posłania przednimi łapami.
• NADMIERNE WYCIE LUB SZCZEKANIE – Normalne jest, że pies czasami szczeka lub wyje. Jednak gdy szczekanie lub wycie staje się bardzo intensywne, długotrwałe i pojawia się bez wyraźnej przyczyny, może to wskazywać na problem, który powinien wzbudzić nasz niepokój.
• CIĄGŁE LIZANIE SIĘ – Psy mogą obsesyjnie wylizywać łapy, boki, pachwiny lub ogony. Często wspomina się o charakterystycznym dla dobermanów ssaniu boku. Niektóre psy wykonują te czynności tak intensywnie, że wbijają zęby w swoje ciało, powodując głębokie rany. Takie kompulsywne zachowania mogą prowadzić do samookaleczeń.
• ZJADANIE NIEJADALNYCH RZECZY (PICA) – Takie zachowania często nasilają się w sytuacjach stresowych, gdy pies nie potrafi poradzić sobie z napięciem. Ważne jest, aby pamiętać, że zjadanie niejadalnych rzeczy może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Połknięcie ostrych przedmiotów może spowodować obrażenia wewnętrzne i stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia psa.
  

Najczęstsze przyczyny zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych u psów

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne u psów mogą mieć różne przyczyny. Do najczęstszych należą:

1. Stres i niepokój: Psy, podobnie jak ludzie, mogą rozwijać kompulsywne zachowania w odpowiedzi na stresujące sytuacje, takie jak zmiany w domu, nowe zwierzęta, hałasy czy brak stabilności w otoczeniu.
2. Brak stymulacji umysłowej i fizycznej: Psy, które nie mają odpowiedniej ilości aktywności fizycznej i umysłowej, mogą zacząć wykazywać kompulsywne zachowania z nudów i frustracji.
3. Genetyka: Niektóre rasy psów są bardziej predysponowane do rozwijania zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Przykładem mogą być dobermany, które są znane z charakterystycznego ssania boków.
4. Trauma i negatywne doświadczenia: Psy, które doświadczyły traumatycznych wydarzeń lub są ofiarami zaniedbań i przemocy, mogą rozwijać kompulsywne zachowania jako mechanizm radzenia sobie z traumą.
5. Problemy zdrowotne: Niektóre zaburzenia zdrowotne, takie jak choroby skóry, mogą prowadzić do rozwijania kompulsywnych zachowań. Psy mogą wylizywać rany lub drapać się w odpowiedzi na ból lub swędzenie.
6. Niewłaściwe szkolenie i socjalizacja: Brak odpowiedniego szkolenia i socjalizacji w młodym wieku może prowadzić do rozwoju problematycznych zachowań, w tym kompulsywnych.

Rozpoznanie przyczyny kompulsywnych zachowań u psa jest kluczowe dla skutecznego leczenia i poprawy jego jakości życia. Warto skonsultować się z weterynarzem lub behawiorystą, aby znaleźć odpowiednie rozwiązania dla swojego pupila.

Jak rozpoznać zaburzenia obsesyjno-kompulsywne u psa?

Diagnoza zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych u psów wymaga precyzyjnej analizy zachowań, uwzględniając różnorodne symptomy. Kluczowa jest cała historia medyczna i behawioralna. Właściciel powinien obserwować potencjalne czynniki stresowe, traumy i rutyny psa. Behawiorysta oceni zachowanie, szukając objawów takich jak obsesyjne lizanie czy chodzenie w kółko. Niekiedy konieczne są testy laboratoryjne lub obrazowanie medyczne, by wykluczyć inne przyczyny. Warto nagrać zachowania psa i pokazać je weterynarzowi. Po wyeliminowaniu problemów zdrowotnych, należy skonsultować się z behawiorystą i ewentualnie psim dietetykiem, aby opracować indywidualną terapię.

Leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych u psa

Leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych u psa wymaga zaangażowania i współpracy między właścicielem, weterynarzem i behawiorystą, aby zapewnić kompleksową i skuteczną pomoc zwierzęciu. Pomoc składa się z kilku etapów i wymaga indywidualnego podejścia. Pierwszym krokiem jest dokładne badanie weterynaryjne, aby wykluczyć problemy zdrowotne, które mogą powodować kompulsywne zachowania. Przydatne mogą być również testy laboratoryjne, badania obrazowe i konsultacje z psim dietetykiem. Po identyfikacji i eliminacji źródeł problemu w otoczeniu psa, warto wprowadzić rutynowe i relaksujące czynności. Zaspokoić podstawowe potrzeby psa tj. ruch, sen, dieta czy stymulacja umysłowa. Dobrym pomysłem może okazać się również konsultacja z behawiorystą, który opracuje indywidualny plan terapii, obejmujący techniki modyfikacji zachowań, takie jak trening alternatywnych zachowań i desensytyzacja. W niektórych przypadkach weterynarz może przepisać leki, takie jak antydepresanty lub leki przeciwlękowe, które pomagają zmniejszyć objawy OCD.