Chart polski to jedna z najbardziej majestatycznych i zarazem niedocenianych ras psów wywodzących się z Polski. Ten wyjątkowy pies myśliwski łączy w sobie elegancję, siłę i niesamowitą lojalność. Choć jego historia sięga setek lat wstecz, do dziś zachwyca swoją niepowtarzalną urodą i charakterem. W Polsce traktowany jest jako dobro narodowe i objęty ochroną, a hodowcy dbają o zachowanie jego pierwotnych cech.

Historia rasy

Chart polski ma swoje korzenie już w średniowiecznej Polsce, gdzie był ulubieńcem szlachty i używany do polowań na zwierzynę płową, zające czy wilki. Jego sylwetka była obecna w licznych obrazach, dokumentach oraz opowieściach myśliwskich. Rasa niemal wyginęła po II wojnie światowej, ale dzięki staraniom pasjonatów, w tym znanej hodowczyni Danuty Hryniewicz, udało się ją odtworzyć w latach 70. XX wieku.

Wzorzec charta polskiego został oficjalnie zatwierdzony przez FCI w 1989 roku. Od tego momentu rasa ponownie zaczęła pojawiać się na wystawach i wśród myśliwych. Choć dziś jest rzadko spotykany, jego obecność nadal budzi podziw, a hodowcy starają się zachować jego typowy wygląd i użytkowy charakter.

Informacje ogólne

• Rozmiar:
  • Samce: 70–80 cm w kłębie
  • Samice: 68–75 cm w kłębie
• Waga:
  • Samce: 30–40 kg
  • Samice: 25–35 kg
• Długość życia: 10–12 lat
• Charakter: niezależny, odważny, lojalny, spokojny
• Umaszczenie: wszystkie kolory są akceptowane, często występują pręgowane, beżowe, czarne, szare

Wygląd fizyczny

Chart polski to pies o mocnej, wydłużonej sylwetce, która od razu przywodzi na myśl siłę i szybkość. Ma głowę w kształcie klina, ciemne, wyraziste oczy oraz średniej długości uszy, które mogą się lekko unosić. Szyja jest mocna i muskularna, a tułów głęboki, z dobrze rozwiniętą klatką piersiową.

Jego sierść jest krótka, sztywna i przylegająca do ciała, a w dotyku wyraźnie szorstka. W rejonie ud i ogona może być nieco dłuższa. Umaszczenie występuje w różnych barwach – od piaskowego, przez pręgowane, aż po czarne czy szare. Często występują białe znaczenia na łapach i piersi.

Chart polski prezentuje się niezwykle elegancko, ale przy bliższym poznaniu widać jego potężną muskulaturę i przygotowanie do długich biegów i intensywnych pościgów.

Charakter i usposobienie

To pies o spokojnym, ale niezależnym charakterze. Jest lojalny wobec swojego opiekuna, choć nie jest typowym psem do przytulania. Nieufny wobec obcych, sprawdza się jako stróż, mimo że nie jest typowym psem obronnym. Ma silny instynkt łowiecki, dlatego nie zawsze dogaduje się z małymi zwierzętami.

W domu bywa zaskakująco spokojny, wręcz leniwy, jeśli tylko zapewni mu się odpowiednią dawkę ruchu. Z dziećmi bywa ostrożny, ale jeśli wychowywał się z nimi od małego, potrafi być czuły i łagodny.

Zdrowie

Chart polski to stosunkowo zdrowa rasa, nieobciążona wieloma chorobami genetycznymi. Dzięki silnej budowie i przystosowaniu do trudnych warunków potrafi dobrze znosić zarówno chłód, jak i ciepło. Do potencjalnych problemów należą: skręt żołądka (jak u większości dużych psów), choroby serca oraz urazy kończyn podczas intensywnego biegania.

Regularne badania u weterynarza i właściwa dieta pomagają utrzymać charta polskiego w dobrej formie. Warto również dbać o stawy, zwłaszcza u starszych osobników.

Potrzeby ruchowe

To rasa o ogromnej potrzebie ruchu. Krótkie spacery zdecydowanie nie wystarczą – chart polski potrzebuje przestrzeni i możliwości biegania. Najlepiej czuje się na ogrodzonym terenie lub podczas treningów coursingu (biegi za sztuczną przynętą). Codzienne, intensywne aktywności to konieczność, by pies był zrównoważony i nie popadał w frustrację.

Nie nadaje się do życia w bloku bez dostępu do terenu, gdzie mógłby wyładować energię.

Szkolenie

Szkolenie charta polskiego wymaga cierpliwości i delikatności. To pies inteligentny, ale niezależny – nie wykonuje poleceń automatycznie. Najlepsze efekty daje szkolenie pozytywne, bez karania. Nauka powinna rozpocząć się jak najwcześniej, najlepiej już w 8–10 tygodniu życia.

Szczególną uwagę należy zwrócić na przywołanie – chart może uciec za zwierzyną, jeśli nie jest odpowiednio ułożony. Szkolenie powinno być krótkie, konkretne i urozmaicone.

Pielęgnacja

Chart polski nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji. Jego sierść wystarczy szczotkować raz w tygodniu, aby usunąć martwy włos. Kąpiele są potrzebne tylko w razie zabrudzenia. Ważne jest regularne sprawdzanie stanu uszu, pazurów i zębów.

W okresach zmiany sierści warto wspomóc psa suplementami na skórę i włos. Po intensywnych biegach należy kontrolować łapy i opuszki, które mogą ulec otarciom.

Ciekawostki

• Chart polski był ulubieńcem polskiej szlachty już w XVI wieku.
• W 1999 roku został oficjalnie uznany jako rasa narodowa Polski.
• To jedna z niewielu ras psów objętych ochroną przez polskie prawo łowieckie.
• Posiada instynkt obronny, co odróżnia go od wielu innych chartów.
• Występuje także w heraldyce – widnieje na niektórych starych polskich herbach.

Cena i koszty utrzymania

Cena szczeniaka charta polskiego z renomowanej hodowli waha się od 4000 do 7000 zł. Rzadkością są tańsze oferty – głównie ze względu na niewielką liczbę hodowli w Polsce. Do miesięcznych kosztów utrzymania należy doliczyć wydatki na dobrej jakości karmę (ok. 250–400 zł/miesiąc), wizyty u weterynarza i akcesoria.

Dodatkowo warto liczyć się z kosztami związanymi z aktywnościami sportowymi, np. coursingiem lub treningami psów sportowych.

Dla kogo odpowiednia jest ta rasa?

Chart polski to rasa dla osób aktywnych, doświadczonych, ceniących niezależność i elegancję psa. Najlepiej sprawdzi się u właścicieli z dostępem do dużego ogrodu lub mieszkających na wsi. Potrzebuje konsekwentnego opiekuna, który zapewni mu odpowiednią ilość ruchu, ale też zrozumie jego naturę – dystans do obcych i niezależność.

Nie jest to pies dla każdego – nie nadaje się do życia w małym mieszkaniu ani dla osób, które szukają psa typowo rodzinnego lub kanapowego.

Podsumowanie

Chart polski to rasa z bogatą historią, łącząca w sobie siłę, elegancję i niezależność. Choć wymaga odpowiednich warunków i zaangażowania, potrafi odwdzięczyć się lojalnością i wyjątkową obecnością. Dla odpowiedniego opiekuna będzie prawdziwym skarbem i dumnym przedstawicielem polskiej kynologii.