Cirneco dell’Etna to niezwykle rzadka rasa psa, wywodząca się z południowych Włoch. Choć niewielki wzrostem, jest zwinny, czujny i wytrwały. Przez wieki wykorzystywano go jako psa myśliwskiego, szczególnie w trudnych, wulkanicznych terenach u podnóży Etny. Dziś zdobywa coraz większe uznanie jako pies towarzyszący – aktywny, oddany i elegancki.

Historia rasy

Pochodzenie Cirneco dell’Etna sięga kilku tysięcy lat. Wizerunki psów przypominających tę rasę pojawiały się już na starożytnych monetach sycylijskich i mozaikach z czasów grecko-rzymskich. Uważa się, że przodkami cirneco były północnoafrykańskie psy typu chartowatego, sprowadzone na Sycylię przez Fenicjan. Dzięki izolacji geograficznej i specyfice regionu rasa zachowała się w niemal niezmienionej formie aż do dziś.

Przez wieki Cirneco dell’Etna był używany przez sycylijskich myśliwych, szczególnie do polowania na króliki i drobną zwierzynę. Cechowała go zdolność do pracy w ekstremalnych warunkach – na gorącym, skalistym terenie wulkanu Etna. W XX wieku rasa niemal wyginęła, ale dzięki wysiłkom sycylijskiej arystokratki, baronowej Agaty Paternò Castello, udało się ją odtworzyć i oficjalnie zarejestrować we włoskim kennel clubie (ENCI) w 1939 roku. Międzynarodowa Federacja Kynologiczna (FCI) uznała ją w 1956 roku.

Informacje ogólne

• Rozmiar samca: 46–50 cm
• Rozmiar samicy: 42–46 cm
• Waga: 8–12 kg
• Długość życia: 12–14 lat
• Charakter: aktywny, inteligentny, niezależny, lojalny
• Umaszczenie: najczęściej jasnobrązowe (płowe), rudobrązowe, piaskowe, czasem z białymi znaczeniami

Wygląd fizyczny

Cirneco dell’Etna to lekki, elegancki pies o atletycznej budowie. Wysokość w kłębie waha się od 42 do 50 cm, a waga nie przekracza 12 kg. Sylwetka jest smukła, z długimi, prostymi kończynami, które umożliwiają szybkie i zwrotne ruchy. Głowa jest długa i wąska, z delikatnym stopem i lekko wysklepionym czołem. Oczy mają kolor bursztynowy lub orzechowy, a uszy są duże, trójkątne i stojące – bardzo charakterystyczna cecha rasy.

Sierść Cirneco jest krótka, gładka i przylegająca, idealna na ciepły klimat Sycylii. Najczęściej występujące umaszczenie to różne odcienie płowego, rudego i piaskowego – jednolite lub z niewielkimi białymi plamami na klatce piersiowej, łapach lub pysku. Czasem można spotkać psy z bardziej wyrazistymi znaczeniami, ale preferowane są jednolite kolory.

Charakter / Usposobienie

Cirneco dell’Etna to pies niezwykle żywiołowy, bystry i pewny siebie. Jest przywiązany do opiekuna, ale zachowuje pewną niezależność, typową dla psów myśliwskich. Lubi przebywać w centrum uwagi, choć nie jest nachalny. Może być nieufny wobec obcych, ale nie agresywny. Dobrze socjalizowany sprawdza się jako pies rodzinny.

W domu jest spokojny, jeśli ma zapewnioną odpowiednią dawkę ruchu. Ze względu na swój temperament i wysoką inteligencję, potrzebuje aktywnego opiekuna, który poświęci mu czas na zabawę i stymulację umysłową.

Zdrowie

Cirneco dell’Etna to rasa generalnie zdrowa i długowieczna. Nie jest obciążona wieloma chorobami genetycznymi. Wśród najczęstszych problemów zdrowotnych można wymienić alergie skórne oraz wrażliwość na zimno – z racji krótkiej sierści i braku podszerstka.

Ze względu na swoją aktywność, warto dbać o stawy i mięśnie psa, szczególnie w starszym wieku. Regularne kontrole weterynaryjne, szczepienia oraz ochrona przed pasożytami są standardem profilaktycznym. W okresie jesienno-zimowym konieczne może być zakładanie ubranka podczas spacerów.

Potrzeby ruchowe

To pies stworzony do biegania i tropienia. Codzienna dawka ruchu to absolutna konieczność – minimum 1,5 godziny dziennie, najlepiej połączone z aktywnościami typu aport, zabawy węchowe lub bieganie luzem w bezpiecznych miejscach. Cirneco doskonale sprawdza się w sportach kynologicznych, takich jak coursing, agility czy dogtrekking.

Nuda i brak zajęcia mogą prowadzić do problemów behawioralnych, takich jak lęk separacyjny, wycie czy niszczenie przedmiotów. To pies dla ludzi aktywnych – nie odnajdzie się w życiu „kanapowca”.

Szkolenie

Szkolenie Cirneco należy rozpocząć jak najwcześniej, najlepiej już w wieku 8–10 tygodni. Wczesna socjalizacja i pozytywne wzmocnienie to klucz do sukcesu. Pies tej rasy jest inteligentny, ale także niezależny i czasem uparty – nie reaguje dobrze na przymus czy monotonię.

Warto postawić na krótkie, dynamiczne sesje treningowe z dużą ilością nagród i zabawy. Nauka podstawowych komend, przywołania i chodzenia na smyczy to priorytet. Z czasem można wprowadzić bardziej zaawansowane komendy i sporty użytkowe.

Pielęgnacja

Cirneco dell’Etna nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji. Jego krótka sierść wystarczy szczotkować raz na tydzień gumową rękawicą lub szczotką z miękkim włosiem, aby usunąć martwy włos i brud. Kąpiele są rzadko potrzebne – wystarczy 2–3 razy w roku lub po wyjątkowym ubrudzeniu.

Szczególną uwagę należy zwrócić na czyszczenie uszu – stojące uszy są podatne na kurz i zanieczyszczenia. Regularnie trzeba też kontrolować stan zębów i przycinać pazury, jeśli nie ścierają się naturalnie.

Ciekawostki o rasie

• Nazwa „Cirneco” pochodzi od greckiego „Kyrenaikos” – oznaczającego psy z Cyrenajki w Afryce.
• Włoskie prawo zezwala Cirneco dell’Etna na polowanie bez kagańca, dzięki uznaniu ich za psy nieszkodliwe dla ludzi.
• Rasa została uznana za narodowy skarb Sycylii.
• Cirneco ma niesamowicie wyczulony węch – porównywalny do psów tropiących.

Cena i koszty utrzymania

Cena szczeniaka z legalnej, renomowanej hodowli to zazwyczaj 6000–9000 zł. Koszty utrzymania są umiarkowane – miesięcznie trzeba liczyć około 250–400 zł na karmę, suplementy, weterynarza i podstawowe akcesoria. W przypadku udziału w zawodach lub sportach kynologicznych koszty mogą wzrosnąć.

Ważne jest, aby wybierać tylko sprawdzone hodowle, które badają psy pod kątem zdrowia i temperamentu.

Dla kogo to odpowiednia rasa?

Cirneco dell’Etna to idealny wybór dla osób aktywnych, które lubią długie spacery, bieganie lub piesze wędrówki. Sprawdzi się u singli, par i rodzin z większymi dziećmi, które potrafią szanować przestrzeń psa. Nie poleca się go osobom starszym lub prowadzącym siedzący tryb życia – bez odpowiedniej dawki ruchu pies może stać się sfrustrowany.

Dzięki inteligencji i lojalności może być doskonałym towarzyszem, pod warunkiem, że poświęcimy mu czas i uwagę.

Podsumowanie

Cirneco dell’Etna to wyjątkowa rasa o starożytnym rodowodzie, pełna wdzięku, energii i niezależności. Choć wymaga zaangażowania, odwdzięcza się oddaniem, inteligencją i pasją do aktywności. To pies dla świadomych i aktywnych opiekunów, którzy potrafią docenić jego niepowtarzalny charakter i piękno.